Η κρυφή πλευρά ενός αναβάτη motoGP
Οι αστέρες του ΜotoGP μοιάζουν αρκετά με είδωλα της orck μουσικής: Πληρώνονται εκατομμύρια για να οδηγούν τις πιο απαιτητικές μοτοσυκλέτες στον πλανήτη και στη συνέχεια οδηγούνε τις Porsche τους μέχρι τη βάση τους, βουτάνε στις πισίνες τους, με μόνη τους έννοια ότι ενδέχεται να μην υπάρχει αρκετός χώρος ανάμεσα στη γυναικεία σάρκα.
Όμως τα πράγματα δεν είναι πλέον έτσι. Σχεδόν το 80% του paddock στην Moto3, την Moto2, αλλά και την κορυφαία κατηγορία δεν πληρώνεται για να αγωνίζεται. Ακόμα χειρότερα, οι περισσότεροι αναβάτες πληρώνουν για να έχουν τη δυνατότητα συμμετοχής στο σημαντικότερο Πρωτάθλημα μοτοσυκλετών στον πλανήτη και να διασκεδάζουν 300+ εκατομμύρια τηλεθεατές, κάθε αγωνιστικό Σαββατοκύριακο.
Το να πληρώνει κανείς για να αγωνίζεται δεν είναι κάτι καινούριο, όμως τα Grand Prix παραδοσιακά ήταν η εξαίρεση και όχι ο κανόνας. Στην Moto2 τα πράγματα είναι πραγματικά άσχημα, διότι μονάχα έξι ή επτά αναβάτες δεν απαιτείται να πληρώνουν για να αγωνίζονται. Οι υπόλοιποι πρέπει να βρούνε από 300,000 έως 700,000 Ευρώ για να αγοράσουν τη θέση τους μέσα σε μια ομάδα. Παρόμοια είναι η κατάσταση σε όλες τις κατηγορίες. Στα MotoGP οι πέντε κορυφαίοι – δικαίως – πλουτίζουν, όμως οι αναβάτες των περισσότερων δορυφορικών ομάδων αγωνίζονται χωρίς αμοιβή, ενώ συχνά πρέπει να καλύψουν ακόμα και τα υπέρογκα ταξιδιωτικά έξοδα για μια ολόκληρη αγωνιστική χρονιά.
Οι περισσότεροι βγάζουν τα προς το ζην από προσωπικές χορηγίες και επιπλέον έσοδα, μετά την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων.
Φυσικά, δεν πρόκειται για μια υγιή κατάσταση. Οι ομάδες των Grand Prix φυσιολογικά θα έπρεπε να στελεχώνονται από τους πιο ταλαντούχους αναβάτες και όχι από εκείνους με τις βαθύτερες τσέπες.
Υπάρχουν αρκετές λυπηρές ιστορίες αναβατών που βαδίζουν σε σιωπηλή απελπισία, παλεύοντας καθημερινά για την επιβίωσή τους.
Ας δούμε για παράδειγμα τον Αυστραλό Anthony West, έναν από τους πρωταγωνιστές της Moto2. Νικητής αγώνα και μεγάλο ταλέντο, ο Westy ξεκίνησε τη χρονιά προσπαθώντας να μαζέψει 300,000 Ευρώ για να αγοράσει μια θέση σε ομάδα CRT, στην κορυφαία κατηγορία. Αναμενόμενα, δεν κατάφερε να μαζέψει τα απαιτούμενα χρήματα και τελικά, ήταν αρκετά τυχερός που βρήκε επαγγελματική στέγη σε μια από τις πιο εύρωστες οικονομικά ομάδες της Moto2. Ακόμα κι έτσι όμως, δεν πληρώνεται για τις υπηρεσίες του! Αυτή την περίοδο ζει σε ένα μικρό, εξοχικό σπίτι της οικογένειας της κοπέλας του. Δεν έχει κουζίνα, κοιμάται σε έναν πτυσσόμενο καναπέ – κρεβάτι και τρώει σε πλαστικά σκεύη.
«Δεν υπάρχει καμία περίπτωση να μπει κανείς στα MotoGP, εκτός αν διαθέτει πακτωλούς χρημάτων», λέει ο West. «Φαίνεται πως δεν έχει σημασία αν είσαι ταλαντούχος. Αυτό που πρωτίστως μετράει είναι να διαθέτεις ένα βαρβάτο σπόνσορα, ή έστω πλούσιους γονείς. Τότε πράγματι, ίσως εξασφαλίσεις μια καλή θέση. Προσωπικά ασχολούμαι περισσότερο με το πώς θα βγάλω τα προς το ζην, παρά συγκεντρώνομαι στην οδήγησή μου. Δεν θέλω να ακούγομαι σαν θύμα, αλλά οι συνθήκες στις οποίες ζω δεν είναι οι καλύτερες».
Είναι μια θλιβερή ιστορία, παρόλα αυτά δεν μπορείς να λυπηθείς αυτούς τους αναβάτες, όταν εκατομμύρια οικογένειες αδυνατούν να τα βγάλουν πέρα στο σύγχρονο, αδυσώπητο οικονομικό περιβάλλον. Όμως, ο West και τόσοι ακόμα αγωνίζονται σε ένα πολύ σημαντικό, παγκόσμιο αθλητικό γεγονός, οπότε δεν φαίνεται λογικό να πληρώνουν οι ίδιοι για να διασκεδάζουν εμάς, πόσο μάλλον να παλεύουν για την ίδια τους την επιβίωση. Η ίδια κατάσταση επικρατεί και σε πολλά ακόμη Πρωταθλήματα, προκαλεί όμως ιδιαίτερη εντύπωση όταν πρόκειται για τα MotoGP, την πιο εύρωστη οικονομικά διοργάνωση. Οι χορηγίες έχουν εκλείψει, οπότε οι ομάδες περιμένουν από τους αναβάτες να φέρουν χρήματα.
Μάλιστα, ορισμένες ομάδες εκμεταλλεύονται αυτή τη δυσάρεστη κατάσταση για να αυξήσουν τα έσοδά τους. «Κανείς δεν αγοράζει μοτοσυκλέτες, κανείς δεν αγοράζει κράνη ή δερμάτινες φόρμες, με συνέπεια να επηρεάζονται όλοι. Είναι τρομακτικό», παραδέχεται ένας manager αναβατών.
Όπως έχουν τα πράγματα, αν εξαιρεθούν οι πραγματικά κορυφαίοι αναβάτες, οι μέρες που κάποιος πλούτιζε αγωνιζόμενος με μοτοσυκλέτες φαίνεται να έχουν εκλείψει. Τουλάχιστον με τα τρέχοντα δεδομένα. Οι περισσότεροι ανερχόμενοι αναβάτες ξοδεύουν πολύ περισσότερα από όσα θα βγάλουν ποτέ, προσπαθώντας να χαράξουν το δρόμο τους προς την κορυφή. Αγοράζουν τη θέση τους σε μια ομάδα και καλύπτουν πολλά έξοδα, ελπίζοντας να βρούνε λίγο χρυσάφι στο τέλος του ουράνιου τόξου. Συνήθως το χρυσάφι δεν είναι εκεί.
Έχουμε λοιπόν επιστρέψει στις παλιές «καλές» μέρες – πριν από σαράντα ή πενήντα χρόνια – όταν οι περισσότεροι αγωνιζόμενοι σε Grand Prix ζούσαν με όσο το δυνατόν λιγότερα για να βγάλουν τη σεζόν: Κλέβοντας βενζίνη για να φτάσουν στον επόμενο αγώνα, τρώγοντας βραστά φασόλια και (το χειρότερο όλων), δουλεύοντας όταν δεν αγωνίζονται. Αυτή η χαρούμενη παρέα αγωνιζόμενων μπατίρηδων ονομάστηκε Ηπειρωτικό Τσίρκο (Continental Circus) διότι οι αναβάτες θύμιζαν ιδιαίτερα καλλιτέχνες του τσίρκου: Κοκκαλιάρηδες, ρακένδυτοι ταξιδιώτες που βγάζανε λίγες δεκάρες εδώ κι εκεί, χωρίς καμία σκέψη για να πλουτίσουν.
Όπως πάντα, λύση υπάρχει. Τα χρήματα στα Grand Prix πρέπει να μοι- ραστούν πιο δίκαια. Τα MotoGP έχουν ετήσιο τζίρο 250 εκατομμύρια Ευρώ. Οι άνθρωποι στην κορυφή του αθλήματος (όχι βέβαια οι αναβάτες, αλλά η διοίκηση) πρέπει να αρχίσουν να αντιμετωπίζουν διαφορετικά τους καλλιτέχνες του τσίρκου τους. Εδώ και αρκετά χρόνια, τα χρήματα από όλα τα έπαθλα πληρώνονται κατευθείαν στους ιδιοκτήτες των ομάδων που τα κρατάνε σχεδόν εξ ολοκλήρου για τον εαυτό τους. Η Dorna οφείλει να ξαναγράψει τους κανόνες και να αρχίσει να πληρώνει άμεσα στους αναβάτες το ποσοστό των χρημάτων που τους αναλογεί.
Ευτυχώς, κάποιος ήδη ασχολείται με το θέμα. «Είναι παράλογο το γεγονός ότι τόσοι αναβάτες πληρώνουν για να αγωνίζονται στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα», σχολιάζει ο Loris Capirossi, ο νέος σύμβουλος ασφαλείας του MotoGP. «Αυτή την περίοδο εργαζόμαστε για να εξασφαλίσουμε ότι όλοι θα λαμβάνουν κάποιο μισθό». Ποιος να το σκεφτόταν ποτέ; Θέσπιση κατώτατου μισθού στα MotoGP!
www.motograndprix.gr